वीरगञ्ज, साउन ५ — मधेस प्रदेशमा पानी नपरेको कारण गम्भीर खडेरीको अवस्था छ। असार २६ मा प्रदेश सरकारले सम्पूर्ण मधेसलाई ‘सुक्खा क्षेत्र’ घोषणा गरे पनि समस्या समाधानमा तीन तहका सरकारहरूको समन्वय अभाव देखिएको छ।
सिंचाइको अभावमा साउनको पहिलो सातासम्म एक तिहाइभन्दा कम मात्रै रोपाइँ सम्पन्न भएको छ। चापाकल, इनारजस्ता पानीका स्रोत पनि सुकेपछि खानेपानीको गम्भीर अभाव छ।
खानेपानी मन्त्री प्रदीप यादवले वीरगञ्जलगायत विभिन्न जिल्ला भ्रमणपछि रातोपाटीसँगको कुराकानीमा अवस्था अत्यन्त विकराल भएको जनाए। उनका अनुसार, वीरगञ्ज महानगरपालिकाका ३२ मध्ये २७ वटै वडामा भूमिगत पानीको पहिलो तह नै सुकेको छ।
स्थानीय सरकार र सांसदहरू निष्क्रिय
मन्त्री यादवले संकटका बेलामा अधिकांश वडा अध्यक्षहरू र प्रदेश सांसदहरू जनताबीच नदेखिएको भन्दै आलोचना गरे। “वडाध्यक्षहरू मोबाइल अफ गरेर बसेका छन्, सांसदहरू फेसबुकमा सीमित छन्,” उनले भने। “५–५ करोडको बजेट सडक र नालामा खर्च गर्ने, तर जनताको पीडामा नउत्रने?” भन्दै आक्रोश व्यक्त गरे।
संघीय सरकारको प्रयास
खानेपानी मन्त्रालयले इमरजेन्सी कदम स्वरूप गहिरा ‘डीप बोरिङ’ सुरु गरेको मन्त्री यादवले जनाए। “हामीले ३५० फिटभन्दा तलको पानी तान्ने योजना बनाएका छौँ,” उनले भने। वीरगञ्जमा मात्र १५ वटा ट्याङ्कर परिचालन भइसकेको र एशियाली विकास बैंक (ADB) को सहयोगमा ४.५ अर्ब रुपैयाँको परियोजना पनि अगाडि बढिरहेको जानकारी दिए।
दीर्घकालीन योजना र चुनौतीहरू
मधेसको दीर्घकालीन समाधानका लागि मन्त्री यादवले वीरगञ्जका लागि राप्ती–वीरगञ्ज डाइभर्सन योजना, सुनकोशी–मरिन डाइभर्सनमार्फत सिँचाइ र खानेपानी आपूर्ति गर्ने योजना, तथा चुरे क्षेत्रमा रिचार्ज केन्द्र स्थापना गर्ने प्रस्तावबारे जानकारी दिए।
तर, उनले मधेस प्रदेश सरकारले सुक्खा क्षेत्र घोषणा गर्दा पनि कुनै पूर्वयोजना नबनाएको भन्दै आलोचना गरे। “ट्याङ्कर पठाएर मात्र समस्या समाधान हुँदैन, डीप बोरिङ, योजना र बजेट चाहिन्छ,” उनले स्पष्ट पारे।
जनतामा आक्रोश, सरकारहरू बेखबर
मन्त्री यादवले भने, “यदि संघ सरकारले इमरजेन्सी कदम नचालेको भए वीरगञ्जमा जनआक्रोश विस्फोट हुन सक्थ्यो।” उनले सबै तहका सरकारलाई संकट व्यवस्थापनमा सक्रिय हुन आह्वान गरे। “सुक्खा क्षेत्र घोषणा गरेपछि योजना के हो? बजेट कति छुट्यायो? जनतालाई जवाफ दिनुपर्छ,” मन्त्री यादवले प्रदेश सरकारलाई प्रश्न गरे।
मन्त्रीको अपील
“खानेपानी मन्त्रालय मात्रले यो समस्या समाधान गर्न सक्दैन, सबै तहका सरकार र जनताले साथ दिनुपर्छ,” मन्त्री यादवले आग्रह गरे। “अब ढिलो नगरी सबै मिलेर जनतालाई पानी र सिँचाइको पहुँच पुर्याउने अभियानमा जुट्न आवश्यक छ।”
News from Ratopati